Unitate didaktikoa.

Dokumentu hau aukeratu dut unitate didaktikoari buruz hitz egiteko. Nire kasuan adibidez, ez nekien zer zen unitate didaktikoa baina, orain egin beharreko lana dela eta, horri buruz informazioa aurkitzea eta bertan argitaratzea erabaki dut nire kasuan dauden beste pertsona batzuk ere pixka bat jakin dezaten nondik nora doan unitate didaktikoa delako hori.

Unitate didaktikoak, irakaskuntza programazio unitateak dira denbora zehatz batean egitekoak. Haur eta Lehen Hezkuntzan erabiltzen diren irakaskuntza programazioak dira eta denbora zehatz batean egingo dena planifikatzeko balio du. Gaiak anitzak izan daitezke, landu nahi denaren araberakoa.

Dokumentu honetan, urteko programazio didaktiko bat egiteko iradokizunak daude, hau da, zer sartu programazioan eta nola egin daitekeen. Gainera, adibide bat dago eta agian, horri erreperatuz, zure unitate didaktikoa errazago egin dezakezu. Beraz, argitaratutako dokumentu hau baliagarria izan daiteke unitate didaktiko bat egiten ez dakien norbaitek erreferantzi bat izan dezan.

TXIKI, TXIKI, TXIKIA

IZENBURUA: Txiki, txiki, txikia abestia

ADINA: 2-3 urte

IRAUPENA: 30 minutuko hiru saio.

HELBURUAK :

1 .- NORBERAREN EZAGUTZA ETA AUTONOMIA PERTSONALA 

   1.1.- Aurpegiaren atalak seinalatzea.
   1.2.- Esku eta ikusmen arteko koordinazioa hobetzea.

   1.3. Gorputz atalak ukitzea eta adieraztea.
   1.4. Hezitzaileak seinalatzen duena imitatzea.
   1.5. Abestiak ikastea. 

2.- HIZKUNTZAK: KOMUNIKAZIOA ETA ADIERAZPENA
   2.1.- Kanta eta dantza egitea
   2.2.- Kantetan eta dantzetan parte-hartzea. 

EDUKIAK:

Kontzeptuzkoak:
 1. Aurpegiaren atalak.

Prozedurazkoak:
  1. Esku eta ikusmen arteko koordinazioaren hobekuntza.
  2. Gorputz atalak ukitu eta adierazi.
  3. Hezitzaileak seinalatutakoaren imitazioa.
  4. Abestiak ikasi.
  5. Kanta eta dantza egin.

Jarrerazkoak:
  1. Kantetan eta dantzetan parte-hartu.

GARAPENA:

Aldez aurretiko prestakuntza:

Hezitzaileak, jarduera hau egiteko hainbat prestakuntza egin beharko ditu, jarduerari hasiera eman aurretik. Lehenengo eta hirugarren saiorako, txiki, txiki, txikia abestia lortu eta umeei egokitutako dantza bat prestastu beharko du, haiek barneratzeko modukoa. Bigarren saioa egiteko aldiz, andereñok fitxa bat prestatu beharko du, abestiak aipatzen dituen gorputzeko atalak txuri- beltzean azalduz, gero haiek margotu ditzaten. 

Jardueraren garapena: 

• 1 saioa, 30 minutu 

Umeak gelan daudela, abesti berri bat ikasiko dutela azalduko zaie, eta horrekin batera landuko diren gorputzeko atalak. Umeak korroa batean jarriko dira zutik, eta jarraian musika jarriko zaie, haurrek abestia entzun eta andereñok egiten dituen keinuak ikusiko dituzte. Abestia bukatzen denean hezitzaileak abestian agertzen diren gorputzeko atalak; begiak, belarriak, sudurra, ahoa, burua, eskuak eta oinak aipatu eta seinalatuko dizkie banan- banan . Gero umeei denek batera egiteko esango zaie. Ondoren, banaka galdetuko zaie, gorputzeko atalen bat. Adibidez: Ane, non duzu sudurra?

Horrela guztiei galdetu arte. Bukatzeko abestia berriro ipiniko zaie, dantzatu eta abeteko. 

• 2 saioa 30 minutu 

Ume guztiak mahaietan jesarrita daudenean, andereñok, txik-txikia abestian agertzen diren gorputz atalak margotuko dituztela azalduko die. Horretarako, abestia ipiniko zaie birgogoratu dezaten, abestia entzuten duten bitartean andereñok gorputz atalak aipatuko ditu berriro, begiak,belarriak... Jarraian abestia entzun eta gero, hezitzaileak prestatutako fitxa banatuko zaie. 

• 3 saioa 30 minutu

Umeak psikogelan batuko ditugu, borobil batean. Aurreko saiotik, aste oso bat pasa denez, abestia birgogoratzeko berriro jarriko zaie, irakatsitako dantza egin dezaten. Gero, bikoteka jartzeko eskatuko zaie, orduan abestian aipatzen diren gorputz- atalak bere kideari seinalatu beharko dizkiote. Bukatzeko denak batera, hezitzailearekin abestuko dute abestia. 

ALDAERAK: 

Hirugarren saioa burutzeko, psikomotrizitate gelan egin beharrean, eguraldiak laguntzen badu noski, patiora atera daitezke. Horrela umeak eguneroko errutinetatik aterako dira, jarduera bat burutzerakoan.

ESPAZIOAREN ANTOLAMENDUA:

Saio guztiak ikasgelako txoko ezberdinetan burutuko dira, hirugarrena izan ezik, hau psiko gelan garatuko baita. Lehenengo saioa, ikasgelako espazio huts batean garatuko da, leku gehiegi ez balego aurretik egokituko litzateke, bertan umeak eta hezitzailea sartzeko. Bigarren saioa, hezkuntza gidatu gunean igaroko da, haur bakoitza bere tokian eserita, eta mahaietan izango dute ekintza egiteko materiala guztia. 

MATERIALAK :

• Musika aparatua 
• Txiki txiki txikia abestia 
• Gorputz atalen fitxa 
• Margoak 

EBALUAZIOA:

     1. Aurpegiako atalak seinalatzeko gai da?
     2. Gorputz atalak ukiu eta adierazten ditu?.
     3. Hezitzaileak seinalatzen duena imitatzeko gai da?
     4. Abestia ikasi du?
     5. Kantatzen du?
     6. Dantzatzen du?

    

ELKARRIZKETAREN MAPA KONTZEPTUALA

Ezagutzaren eraikuntza konstruktibismoaren bitartez

Gaur konstruktibismoari buruz sarreratxo bat egitea egokia iruditu zait, klasean gai honen inguruan lanean gabiltzalako eta, gainera, hurrengo egunean aurkezpenei ere aurre egin beharko diegulako. Beraz, zenbait bideoen artean hau aukeratu dut azaltzen dituelako laburki zenbait metodo konstruktibista, beharrezkoak direnak metodo hau ulertzeko.

Alde batetik, Vigotskyren eredu soziokulturalaz hitz egiten du. Hor azaltzen da, zelan ume baten ezagutzak bere testuinguruaren arabera eraikiko den, hau da, testuinguru horretako kulturak eta egoera sozialak arautuko du umearen jakintzak. horrez gain, Vigotskyrentzat hizkuntzak ere garrantzia handia du.

Bestetik, Piageten teoria kognitibo-genetikoa azaltzen da jatorri organikoa, biologikoa eta genetikoa duena. Teoria honen arabera, gizaki bakoitzak erritmo desberdinetan garatzen gara. Bere ustez, ezagutzak estruktura kognitibetan aldaketak ematen direnean lortzen dira.

Beltalde, Ausubel ikaskuntza esanguratsuaren teoria baltzatu zuen. Teoria hau, gizakion ikaste prozesuetan oinarritzen da eta ikaste prozesu hori berezkoa da, hau da, norbanakoak jadanik duen aurre-egitura kognitibora informazio berria asimilatzean eta hauek ulertzean datza.

Azkenik, Novak agertzen da Ausubelen teoriari jarraituz, mapa kontzeptualak beharrezkoak direla esanez. Horrela jakingo dugo ezagutza kognitiboak ondo finkatutak dauden ala ez.

Pentsamendu kritikoa eta problemen ebazpena

Haurrak gauzak ikasteko nahiarekin jaiotzen dira eta problemak gainditzeko gaitasun handiarekin. Denok ikusi dugu noizbait haur txiki bati jostailu bat hartzen saiatzen, ahal diren estrategia desberdinez baliatuz, nahi dutena lortu arte. Horrez gain, gurasoak ere esperimentatzen dute haurren maniobrak helduen arreta erakartzeko.

Jakingura edo problema ebazteko sormena hau heldu baten nahitaezkoa ez den esku-hartze batez mozten baldin bada, haurrak ez du esperimentatuko eta bere eginkizun nagusia helduaren onarpena lortzea izango da.

Haur bat berriro estimulatzeko, irtenbide edo erantzun ugari sortu behar dira eta haurrak berak bizi den munduaren “zergatiak” bere buruari galdetu beharko dizkio. Irakasleak ere haurrak pentsamendu horretara bideratzera eraman dezake. Izan ere, irakaslea da haurraren pentsamendu kritikoaz ohartu daitekeena haien erantzunak baloratzean, eta irtenbide edo erantzun eginak eskaintzen saihesten saiatu behar dena, hau da, haurrak motibatu behar ditu haien ideiak adieraztean aske senti daitezen.

Umeei problemak ebazteko zenbait urrats jarraitzea komeni zaie. Hurrengo lerroetan, beraz, urrats horietaz arituko naiz.

1.urratsa: Haurrari problema identifikatzen lagundu

2.urratsa: Umea animatu irtenbide edo konponbide desberdinak bila ditzan

3.urratsa: Egin ezazu umeari irtenbide posible bat aukeratzen

4.urratsa:Utzi iezaiozu arriskurik gabeko irtenbideak saiatzen

5.urratsa: Haurren emaitzak ebaluatu. Horretarako, haurrari erakutsi behar zaio ea problema modu egokian ebatzi duen ala ez. Horrela ez bada, prozesua berriro errepikatu beharko da erantzun zuzena topatu arte.

Problemen ebazpena estimulatzeko, irakasleak haurra bere soluzio propioak ematen utzi behar du eta hori lortzeko, irakasteko uneak aprobetxatu behar ditu.

Pentsamendu kritikoaren eremuaren helburua haurrek izenak, pentsamendua, analisia eta ebaluazioa baino harantzago joatea da. Umeentzat beharrezkoa da munduaren gauzen zergatiak ulertzea, ondorioak ateratzeko gaitasuna izan behar dute eta baita haien esperientzian eta behaketetan oinarritutako emaitzak aurresatea ere. Pentsamendu hau baimentzen duten irakasleen laguntzari esker, haurrak problema zailen aurrean arrakastatsu ateratzen gai izango dira.

Azkenik, atal honi amaiera emateko, pentsamendua kritikoa erabiltzeko jarduera bat proposatzen dut:

- Ikasgelaren apalategi altu edo armairu baten gainean liburu bat jarri haurrek hartzeko.

- Galdetu umeei liburua arriskurik gabe hartzeko modu desberdinak.

- Irtenbide bat aukeratu eta proba ezazu.

- Emaitzak ebaluatu.

- Lehen azaldutako urratsak jarraitu problema ebazteko. 

HIZKUNTZA MUSIKALA LANTZEN

     Web orrialde honen bitartez, Haur Hezkuntzako umeek hizkuntza musikala era sinple batean landu ahal izango dute, hau da, harizko, perkusiozko eta haizezko instrumentuak desberdintzen hasteko aukera. Jarduera honek, curriculumeko hirugarren esperientzia eremuan (Hizkuntzak: komunikazioa eta adierazpena) azaltzen den helburuetariko bat hartzen du bere gain:

   Gorputz-, plastika-, musika- eta teknologia-hiz­kuntzekin saiakuntzak egitea, haiekiko interesa erakus­tea eta erabiltzea, hartara, bai egoerak, bizipenak, beha­rrak eta inguruko elementuak adierazteko, bai eragin estetikoak eragiteko eta gozatzeko ere.

     Helburu honetaz gain, beste batzuk ere egon daitezke, teknologia berriekin lehenengo kontatu bat izatearena, adibidez. Gainera, Jarduera hau haurrentzat motibagarria izan daiteke, batetik, aipatutako teknologia berriekin arituko direlako, eta sarritan gustuko dituztelako. Bestetik, instrumentu bakoitza sakatzean soinua aterako duelako horrek haurrek arreta ez galtzea ekarriko du, eta azkenik, ondo egiten duzun bakoitzean jarraitzera animatuko zaitu, beraz haurrek saiakuntzak egingo dituzte etengabe.

Educación imaginativa

Web honetan agertzen den dokumentua aukeratu dut haurren imajinaziori buruz hitz egiteko.

Hezkuntza imajinazioan, emozioak, imajinazioa eta adimena elkartu egiten dira haurren ikaskuntza prozesuan. Imajinazioa lantzen denean, haurraren errendimendua hobea izango da ikasterako orduan, hau da, azterketak egiterakoan, etxeko lanak egiterakoan....

Azken finean, imajinazioa, ahal den heinean pentsatzeko trebetasuna da, ez da soilik egia denari buruz pentsatu behar. Nahi duzuna asmatzeko iturri on bat da. Imajinazioa bizitza osoan zehar garatzen den kontzeptu bat da eta horri esker, denbora pasa ahala pertsona garatu egiten da.

Amaiera bezala, esan beharra dago, imajinazioa ezaguerarekin, psikologiarekin eta emozioekin erlazionatuta dagoela. Psikologiaren ikuspuntua  oso garrantzitsua da, zeren eta, pertsona bakoitza desberdina da eta gauza desberdinak imajinatzen dute, beraz, psikologiari esker, agian, pertsona imajinatu duenarekin, horrekin zer esan nahi izan duen aztertzeko aukera eskaintzen du.

Abestuz ere ikas daiteke

Txikitatik abestiak kontzeptuak ikasteko erarik errazena izan dira eta, horregatik, haur hezkuntzan irakasleak edozein gai lantzerakoan klasean abestiz baliatu dira. Jakina denez, musika-hizkuntzak pertzepzioari, erritmoari, kantuari, soinudun objektuak eta instrumentuak erabiltzeari, gorputz-mugimenduari eta sorkuntzari loturiko gaitasunak garatzeko aukera ematen du. Hau guztia lor daiteke umeek arretaz entzuten, aztertzen, manipulatzen eta soinuarekin eta musikarekin jolasten baldin badute. Gainera, lehen esan dudanez, haur hezkuntzan abesti asko eta asko erabiltzen dira. Hauek hainbat motatakoak izan daitezke:

• Haur-hizkera 
• Sehaska-kantak 
• Hitzezko kantak 
• Mimo-kantak 
• Erritmo-kantak 
• Mugimendu-kantak 
• Helburu musikalekoak 
• Beste ikasgai batzuk lantzeko kantak 
• … 

Beraz, aurreko guzti horretan oinarrituta, gaur abesti baten inguruan aritzea erabaki dut. Abesti honek “Head, shoulders, knees and toes” izena dauka eta beste ikasgai bat lantzeko erabiliko da. Kasu honetan, natur-zientzietako giza-gorputzaren atal batzuk lantzeko eta, aldi berean, bigarren edo hirugarren hizkuntza bat (euskaldunei gertatzen zaigun moduan) ikasten hasteko. Esan beharra dago, mimo kanta ere dela, umeek zenbait elementu (burua, sorbalda, belaunak, oinak…) entzuterakoan ukitu beharko dituztelako.

HELBURUAK:

• Atzerriko hizkuntza bat erabiltzen hastea. 
• Musika-hizkuntzarekin saiakuntzak egitea, eta haiekiko interesa erakustea. 
• Giza irudiaren elementuak ikasten hastea. 

EDUKIAK:

• Gorputz adierazpena musika jarraituz 
• Musika entzumen pertzepzioaren prozesu izan, hau da, entzun-aditu-urte-baloratu 
• Ingelera ikasten hasi 
• Giza irudiaren elementu fisiko batzuk ikasi (burua, sorbalda, belaunak, oinak, begiak, belarriak, ahoa eta sudurra) 

NORI ZUZENDUA: 4 eta 5 urteko umeentzako

TALDEKATZEA: Talde handia

ESPAZIOA: Ikasgela, psikomotrizitate gela, musika edo ingelesa gela

MATERIALA: (Irakaslea bideorik gabe egiten ez bada ausartzen)

• Telebista edo ordenagailua 
• Internet edo cd-a 

KANTAREN GARAPENA:

Umeak erdi korro baten jarrita, telebista bati begira bideoa ikusi ahal izateko edo ingeleseko irakasleari begira jarriko dira. Horrela, imitazioz umeak “head”, adibidez, esandakoan haiek ere kantatu eta haien burua ukituko dute bideoan edo irakasleak egingo duen moduan.

GARAPENEAN ALDA DAITEZKEEN ELEMENTUAK:

• Hizkuntza ingelesa izan beharrean, euskara edo gaztelera izan daiteke. 
• Binaka jarrita bata besteari ukituko dio bideoak esaten dituen elementuak. 
• Kanta arinago edo astiroago egin daiteke. 

DENBORALIZAZIOA: 3 edo 5 minutu

LANDUKO DIREN GAITASUNAK:

• Musikaren barne-elementuen trebetasun erritmikoen gaitasuna 
• Komunikatzeko gaitasuna 
• Pertsona-arteko gaitasuna 

ADIERAZLEAK:

• Musikaren erritmora esaten den elementua ukitzen du 
• Erritmoaren arintasuna nabaritzen du 
• Saiatzen da errepikatzen beste hizkuntzan esandako elementuak 
• Interesa jartzen du elementuak ikasteko 
• Klase kideekin batera jartzen da ariketa egiteko 
• Binaka jartzerakoan, besteekin egiteko oztoporik dauka 
• Klase kideekin hitz egiten du taldeak sortzeko

ARIKETA EBALUATZEKO IRIZPIDEA:

Ariketa bukatzerakoan, ume bakoitzari fitxa bat emango zaio gorputz irudiarekin, landutako elementuak margoz ditzan, eta aldamenean landutako gorputz zatien izenak jarriko dira eta haiek kopiatu beharko dituzte.